Naukowcy odkryli, że wystawianie muszek owocówek na 48-godzinny kontakt z innymi, nieżywymi już owadami, które padły z głodu, skraca ich długość życia z około 60 do 45 dni. Badacze opublikowali swoje odkrycia w czasopiśmie PLOS Biology, sugerując, że widok martwych osobników własnego gatunku może wywoływać stan podobny do depresji u muszek, ostatecznie przyspieszając ich starzenie.

Co ciekawe, widok muszek, które zamarzły na śmierć, nie miał wpływu na długość życia pozostałych, co może sugerować, że owady mogą w jakiś sposób wykryć przyczynę śmierci innych osobników i że oznaki głodu są dla nich wyjątkowo niepokojące. Naukowcy prześledzili tę sensoryczną reakcję na śmierć w części mózgu muszki zwaną ciałem elipsoidalnym, która kontroluje koordynację ruchową i integrację sensoryczną. Dwa rodzaje neuronów – R2 i R4 są w stanie przyspieszyć lub spowolnić tempo starzenia się owadów w odpowiedzi na to, co zobaczyły.

Badania ujawniły również inne bezpośrednie związki między zmysłami a starzeniem się.

Na przykład mutacje genetyczne, które wpływają na aktywność neuronów czuciowych jednego z nicieni, mogą skrócić lub wydłużyć jego życie, a muszki owocówki, które zostały genetycznie pozbawione węchu, żyją dłużej. Odczuwanie bólu również może zmniejszyć długość życia u niektórych zwierząt. Naukowcy odkryli, że myszy pozbawione określonego receptora bólu żyją dłużej i są zdrowsze.

Christi Gendron z University of Michigan w Ann Arbor, która kierowała badaniami nad ‘reakcją śmierci’ u muszek, uważa, że może istnieć zachowany ewolucyjnie mechanizm, który łączy percepcję i starzenie się u różnych gatunków. Naukowczyni twierdzi, że konkretne czynniki, które skracają bądź wydłużają długość życia owadów czy myszy, są prawdopodobnie przypisane tylko do konkretnego gatunku. Jednak fakt, że na wszystkie mają wpływ zmiany bodźców sensorycznych, sugeruje, że mechanizmy molekularne napędzające zmiany związane z wiekiem mogą być wspólne dla wszystkich gatunków, w tym ludzi.

Zrozumienie mechanizmu, który łączy percepcję ze starzeniem się, może być szczególnie korzystne w przypadkach stresu pourazowego.

’Chociaż przełożenie tych odkryć na ludzi jest czysto spekulatywne, mamy nadzieję, że dalsze badania pomogą naukowcom lepiej zrozumieć fizjologiczne i psychologię ludzi, którzy są częstymi świadkami śmierci, takich jak żołnierze czy osoby udzielające pierwszej pomocy’ – pisze Gendron.

Kontakt ze śmiercią innych wpływa na zachowanie, fizjologię i długość życia u przedstawicieli wielu gatunków zwierząt, prawdopodobnie w wyniku dostarczanych w ten sposób informacji na temat zagrożeń dla przetrwania, w tym chorób i braku zasobów, takich jak pożywienie i woda. Owady społeczne, takie jak pszczoły miodne i mrówki, usuwają martwych członków z terenu swoich kolonii, aby zminimalizować ryzyko infekcji. Z kolei zapach martwej ryby dania pręgowanego wywołuje zachowania obronne u żywych przedstawicieli tego gatunku. Ssaki – od słoni i waleni po szympansy – również zachowują się w charakterystyczny sposób w stosunku do zmarłych przedstawicieli swoich gatunków. Dlatego śmierć drugiego człowieka, oprócz oczywistych konsekwencji dla dobrostanu psychicznego, może również mieć wpływ na zdrowie fizyczne, w tym bóle głowy, zmęczenie i pogorszenie chorób układu krążenia.

Tekst: MZ