Samoudomowienie ludzi to hipoteza ewolucyjna sugerująca, że w trakcie ewolucji homo sapiens doszło do procesu podobnego do tego, co widzimy w przypadku zwierząt udomowionych, takich jak psy czy konie.

Samoudomowienie polega na tym, że ludzie sami na siebie wywierali presję selekcyjną, która prowadziła do powstania cech charakterystycznych dla organizmów udomowionych, takich jak większa tolerancja, współpraca i zmniejszenie agresji.

W społecznościach ludzkich około ok. 70–40 tys. lat temu podczas tzw. rewolucji kulturowej zachowania agresywne zaczęły być eliminowane poprzez presję społeczną, ostracyzm, a nawet eliminację jednostek nadmiernie agresywnych. Z biegiem czasu doprowadziło to do zmniejszenia ogólnego poziomu agresji w populacji. Ludzie zaczęli preferować partnerów społecznych o cechach takich jak współpraca, empatia czy skłonność do dzielenia się zasobami, co zwiększyło presję na rozwój zachowań prospołecznych. Wzrost poziomu oksytocyny, hormonu sprzyjającego współpracy i budowaniu więzi społecznych, był wynikiem presji selekcyjnej na cechy prospołeczne. Podobnie jak u zwierząt udomowionych, u ludzi pojawiły się cechy fizyczne typowe dla udomowienia, takie jak mniejsze różnice płciowe w wielkości ciała, zmniejszenie rozmiaru czaszki (homo sapiens w przeciwieństwie do spłaszczonych czaszk neandertalczyków i homo erectus zaczął mieć okrągłą czaszkę, wyższy poziom neotenii (utrzymanie młodzieńczych cech w wieku dorosłym, np. większa plastyczność umysłowa).

Proces samoudomowienia stworzył warunki sprzyjające rozwojowi bardziej złożonych form komunikacji (języka) oraz budowaniu struktur społecznych opartych na współpracy.

Zdolność do odczuwania empatii i regulowania emocji stworzyła podstawy do rozwoju systemów wartości i norm społecznych. Przejście od społeczeństw łowiecko-zbierackich do rolniczych wymagało jeszcze większej współpracy. Życie w większych, osiadłych społecznościach wymagało regulowania konfliktów i wzmacniania norm społecznych. W tym okresie mogły wykształcić się mechanizmy społeczne, takie jak ostracyzm, które karały nadmierną agresję i wspierały cechy prospołeczne.