Przełomowe badania nad kwantowym ruchem elektronów. Mogą przybliżyć nas do zrozumienia procesu fotosyntezy
Choć fotosynteza wydaje się zjawiskiem dość dobrze opisanym, nadal kryje przed nami kilka tajemnic. Przede wszystkim wciąż zagadką pozostaje, w jaki sposób rośliny pozyskują wystarczającą ilość energii na tak energochłonny proces, jakim jest zamiana energii świetlnej w energię chemiczną, wykorzystywaną do syntezy złożonych cząsteczek organicznych z dwutlenku węgla i wody.
Wiemy, że kluczową rolę w procesie fotosyntezy odgrywają elektrony, których ruch i transfer energii w strukturach molekularnych roślin są niezwykle wydajne.
Badania sugerują, że w fotosyntezie może występować zjawisko kwantowej koherencji. Polega ono na tym, że elektrony i ekscytony (cząstki energetyczne przenoszone podczas fotosyntezy) zachowują się jak fale, co pozwala im jednocześnie 'wypróbowywać’ różne ścieżki energetyczne w strukturze molekularnej rośliny. Ta właściwość mechaniki kwantowej pozwala na optymalne przesyłanie energii do centrum reakcji fotosyntetycznej, gdzie zostaje przekształcona w energię chemiczną. Bez tej koherencji energia mogłaby być rozproszona, a proces byłby mniej wydajny. Nadal nie wiemy jednak, w jaki sposób elektrony się układają, aby te procesy kwantowe zachodziły.
Teraz badacze pod kierownictwem Riccardo Comina z Massachusetts Institute of Technology (MIT) po raz pierwszy w historii zmierzyli geometryczny 'kształt’, jaki przybiera samotny elektron podczas poruszania się przez ciało stałe.
To odkrycie otwiera nowe możliwości badania, w jaki sposób elektrony poruszają się i oddziałują w ciałach stałych na poziomie kwantowym i może mieć zastosowanie w różnych dziedzinach, od opracowywania nowych materiałów kwantowych po zrozumienie naturalnych procesów, takich jak fotosynteza.