Organizacja ta, założona w 2014 roku przez Eliota Higginsa, wyróżnia się wykorzystaniem metod analizy otwartych źródeł informacji (OSINT) do badania konfliktów zbrojnych, przestępstw wojennych i dezinformacji. Od swojego powstania Bellingcat nie tylko ujawnił prawdę o kluczowych wydarzeniach na świecie, ale także zrewolucjonizował sposób prowadzenia śledztw dziennikarskich. Dzięki zaangażowaniu i precyzji Bellingcat stał się jedną z najważniejszych organizacji w sferze współczesnego dziennikarstwa

Powstanie Bellingcat

Bellingcat został założony przez Eliota Higginsa, byłego pracownika administracyjnego z Wielkiej Brytanii, który stał się pionierem w wykorzystaniu publicznie dostępnych źródeł do analizy złożonych problemów międzynarodowych. Higgins, zaczynając od analizy konfliktu w Syrii na swoim blogu „Brown Moses”, szybko zyskał reputację osoby, która potrafi docierać do kluczowych informacji za pomocą dostępnych w internecie narzędzi.

Inspiracją dla nazwy organizacji było angielskie przysłowie „to bell the cat” („zawiesić dzwonek kotu”), które odnosi się do podejmowania odważnych i ryzykownych działań.

Właśnie ta odwaga w dążeniu do prawdy stała się fundamentem działalności Bellingcat. Organizacja została założona w odpowiedzi na rosnące potrzeby społeczności dziennikarskiej w zakresie skutecznego wykorzystywania narzędzi cyfrowych i otwartych źródeł informacji.

Bellingcat opiera swoje działania na analizie otwartych źródeł informacji (Open Source Intelligence, OSINT). Ta metodologia polega na wykorzystywaniu publicznie dostępnych danych, takich jak zdjęcia, filmy, wpisy w mediach społecznościowych, mapy satelitarne i rejestry publiczne.

Kluczowym aspektem pracy Bellingcat jest szczegółowe analizowanie materiałów wizualnych, geolokacji i danych czasowych, co pozwala na precyzyjne odtwarzanie wydarzeń.

Ważnym elementem działalności organizacji jest także transparentność. Wszystkie swoje analizy Bellingcat publikuje wraz z wyjaśnieniem metodologii, co umożliwia innym weryfikację wyników. Działalność edukacyjna, w tym organizowanie warsztatów i publikowanie przewodników dotyczących OSINT, jest również integralną częścią misji organizacji. W ciągu swojej działalności Bellingcat osiągnął wiele spektakularnych sukcesów, które przyczyniły się do ujawnienia prawdy o najważniejszych wydarzeniach na świecie.

Zestrzelenie lotu MH17

Jednym z największych osiągnięć Bellingcat była analiza zestrzelenia malezyjskiego samolotu pasażerskiego MH17 nad wschodnią Ukrainą w 2014 roku. Organizacja zebrała dowody wskazujące, że samolot został zestrzelony przez rosyjski system rakietowy Buk, należący do 53. Brygady Przeciwlotniczej Sił Zbrojnych Federacji Rosyjskiej. Analiza zdjęć, filmów i danych satelitarnych pozwoliła na dokładne zlokalizowanie i prześledzenie ruchu wyrzutni rakietowej.

Wnioski Bellingcat zostały później potwierdzone przez międzynarodowe śledztwo prowadzone przez Joint Investigation Team (JIT).

Otrucie Aleksieja Nawalnego

W 2020 roku Bellingcat, we współpracy z partnerami medialnymi, takimi jak CNN i Der Spiegel, ujawnił szczegóły próby otrucia rosyjskiego opozycjonisty Aleksieja Nawalnego. Dzięki analizie danych telefonicznych i rejestrów podróży, organizacja zidentyfikowała agentów Federalnej Służby Bezpieczeństwa (FSB), którzy byli odpowiedzialni za atak za pomocą środka chemicznego Nowiczok. Wyniki tego śledztwa wstrząsnęły opinią publiczną i zwiększyły presję międzynarodową na Rosję.

Ataki chemiczne w Syrii

Bellingcat odegrał kluczową rolę w dokumentowaniu użycia broni chemicznej w konflikcie syryjskim. Analizując zdjęcia, filmy i dane świadków, organizacja ujawniła szczegóły ataków chemicznych przeprowadzonych przez siły rządowe Baszara al-Asada. Wnioski te były wielokrotnie wykorzystywane przez organizacje międzynarodowe i media jako dowody w dochodzeniach dotyczących zbrodni wojennych.

Rozpoznanie sprawców zamachu na Skripalów

W 2018 roku Bellingcat ujawnił tożsamość agentów rosyjskiego wywiadu wojskowego (GRU) odpowiedzialnych za próbę otrucia byłego agenta Siergieja Skripala i jego córki w Wielkiej Brytanii. Organizacja zidentyfikowała „Aleksandra Pietrowa” i „Rusłana Boszyrowa” jako funkcjonariuszy GRU, korzystając z analizy zdjęć, danych paszportowych i rejestrów publicznych

Działalność Bellingcat ma ogromne znaczenie dla współczesnego dziennikarstwa i społeczeństwa obywatelskiego.

Organizacja pokazała, że dostęp do informacji i nowoczesne technologie mogą być potężnym narzędziem w rękach obywateli. Dzięki swojej pracy Bellingcat przyczynił się do zwiększenia odpowiedzialności rządów i instytucji na całym świecie. Jednocześnie organizacja zainspirowała nowe pokolenie dziennikarzy i badaczy, pokazując, jak można wykorzystać publicznie dostępne dane do odkrywania prawdy. Warsztaty i przewodniki publikowane przez Bellingcat pomagają innym w zdobywaniu umiejętności niezbędnych do prowadzenia własnych śledztw.

Bellingcat jest przykładem, jak technologia i zaangażowanie mogą przyczynić się do odkrywania prawdy i zwiększania odpowiedzialności władzy.

Od analizy konfliktów zbrojnych po ujawnianie przestępstw międzynarodowych, organizacja ta udowodniła, że nawet w erze cyfrowej niezależne dziennikarstwo ma kluczowe znaczenie dla demokracji. Sukcesy takie jak ujawnienie prawdy o zestrzeleniu MH17 czy próbie otrucia Nawalnego pokazują, że otwarte źródła informacji mogą być potężnym narzędziem w walce o sprawiedliwość. Mimo wyzwań Bellingcat kontynuuje swoją misję, inspirując kolejne pokolenia do działania na rzecz przejrzystości i prawdy.