Centralnym elementem obchodów Nocy Kupały są ogniska. Ogień symbolizuje słońce, które w tym czasie osiąga swoje maksymalne światło i ciepło. Skakanie przez ogniska miało przynosić oczyszczenie, zdrowie i szczęście. Równie ważne były rytuały związane z wodą. Kąpiele w rzekach, jeziorach lub innych zbiornikach wodnych miały oczyszczać i przynosić zdrowie. Wierzono, że rośliny zebrane w noc Kupały mają szczególną moc leczniczą. Wiele osób zbierało zioła, które miały chronić przed chorobami i złymi duchami. Dziewczęta plotły wianki z kwiatów i ziół, które następnie puszczały na wodę. Młodzieńcy próbowali je wyłowić, co miało wróżyć przyszłe związki i małżeństwa.

Jest to czas celebracji płodności, ognia, wody i miłości.

Tańce i śpiewy wokół ogniska sprzyjały zawieraniu nowych znajomości, których celem było połączenie młodych par. Letnie przesilenie symbolizowało triumf światła nad ciemnością. Był to czas maksymalnej mocy słońca, po którym dni zaczynały się skracać. W wierzeniach słowiańskich Kupała (lub Kupala) był często utożsamiany z bóstwem związanym z płodnością, latem i letnim przesileniem. To bóstwo mogło być czczone podczas obrzędów związanych z Nocą Kupały.

Niektóre teorie sugerują, że Kupała mógł być kapłanem lub szamanem prowadzącym obrzędy.

Wraz z nadejściem chrześcijaństwa, Noc Kupały została połączona z obchodami wigilii świętego Jana Chrzciciela (24 czerwca). Wiele pogańskich elementów i rytuałów zostało zintegrowanych z nowymi, chrześcijańskimi tradycjami. Obecnie obserwuje się odrodzenie zainteresowania tradycjami słowiańskimi, w tym Nocą Kupały, a święto pozostaje ważnym elementem dziedzictwa kulturowego. W Polsce organizowane są liczne festiwale i wydarzenia poświęcone Nocy Kupały, zwłaszcza w Krakowie, gdzie odbywa się Wianki – Święto Muzyki. Impreza ta łączy tradycyjne obchody z nowoczesną muzyką i kulturą. Na Ukrainie Noc Kupały, zwana tu Ivana Kupala, jest obchodzona z dużym rozmachem. W wielu miastach i wsiach organizowane są festiwale, podczas których odbywają się tradycyjne tańce, śpiewy, puszczanie wianków na wodę i skakanie przez ogniska.