Jak krytyczni rodzice szkodzą swoim dzieciom?
Miłość rodzicielska jest kluczowym budulcem życia emocjonalnego człowieka. Dzieci potrzebują miłości rodzicielskiej, aby budować pozytywną samoocenę, podejmować odpowiednie ryzyko w rozwoju oraz odbudowywać pewność siebie w obliczu nieuniknionych rozczarowań i porażek.
Pozytywne postrzeganie przez rodzica działa jak emocjonalna zbroja, chroniąca dziecko przed urazami i obrażeniami, zarówno w domu, jak i poza nim.
Psychologiczne skutki dla dziecka, którego rodzic jest nadmiernie krytyczny, mogą być głębokie i długotrwałe i przyczyniają się do rozwoju negatywnego obrazu siebie i braku pewności siebie. Dzieci, które są traktowane jako niewystarczające, często same zaczynają się tak widzieć. Negatywny obraz siebie może utrzymywać się przez długi czas i być odporny na zmianę, nawet w obliczu pozytywnych opinii innych ludzi. W obliczu ciągłej krytyki dziecko może żyć w stanie nieustannego stresu i obawy przed popełnieniem błędu. Takie dzieci częściej doświadczają lęków społecznych i mogą unikać sytuacji, które niosą ze sobą ryzyko oceny. Mogą się rozwinąć skłonności do perfekcjonizmu i nieustannego dążenia do doskonałości, to prowadzi do frustracji, wypalenia i nieustannego poczucia niezadowolenia z siebie.
Niektóre dzieci stają się agresywne lub kontrolujące, buntują się, stają się sprzeczne i skupiają na sprawowaniu władzy nad innymi. Skłania do emocjonalnej deregulacji i nawet agresywnego zachowania.
Następstwa takich postaw nie znikają w dorosłym życiu. Osoby wychowywane przez krytycznych rodziców mogą mieć trudności z nawiązywaniem i utrzymywaniem zdrowych relacji. Skutkuje to nieufnością wobec innych, problemami z intymnością, a także trudnościami w okazywaniu uczuć i empatii, jak również problemami z podejmowaniem decyzji, w obawie przed porażką i kolejną falą krytyki. Może to prowadzić do bierności i stagnacji w życiu zawodowym i osobistym.