Aktywność Słońca miała i nadal ma istotny wpływ na klimat Ziemi, co kształtowało warunki życia ludzi od czasów plejstocenu. Klimat tamtej epoki charakteryzował się naprzemiennymi okresami zlodowaceń (glacjałów) i cieplejszych okresów (interglacjałów), które były silnie związane z cyklami Milankovicia. Cykle Milankovicia to trzy główne cykle orbitalne Ziemi (precesja, nachylenie osi, ekscentryczność orbity), które wpływają na klimat Ziemi poprzez zmiany w ilości promieniowania słonecznego docierającego do powierzchni naszej planety. Zostały nazwane na cześć serbskiego matematyka i astrofizyka Milutina Milankovicia, który w latach 20. XX wieku opracował teorię opisującą te cykle. Wpływają na ilość energii słonecznej, która dociera do różnych części Ziemi w różnych okresach.

W efekcie zmieniają one klimat na przestrzeni tysięcy lat, co może prowadzić do okresów glacjałów (zlodowaceń) i interglacjałów (cieplejszych okresów).

Na przykład, zmiany w tych cyklach były głównym czynnikiem wpływającym na klimat podczas epoki lodowcowej i interglacjałowych okresów ciepłych w historii Ziemi. Glacjały zmuszały ludzkie populacje do migracji na południe w poszukiwaniu bardziej sprzyjających warunków. Adaptacje takie jak rozwój odzieży, narzędzi do polowania oraz opanowanie ognia były kluczowe dla przetrwania. Z kolei interglacjały czyli cieplejsze okresy umożliwiły powrót na północ i ekspansję ludzkich populacji, rozwój rolnictwa i osiedli.

Koniec ostatniej epoki lodowcowej ok. 11 700 lat temu otworzył holocen, który trwa do dziś.

Charakteryzuje się się stabilnym i ciepłym klimatem, sprzyjającym rozwojowi rolnictwa (rewolucja neolityczna), osiadłego trybu życia, wzrostowi populacji i powstaniu pierwszych cywilizacji. Na ten okres przypada tzw. Optimum Klimatyczne Holocenu czyli okres między VII i III wiekiem p.n.e., kiedy to cieplejszy klimat utorował drogę do dynamicznego rozwoju cywilizacji w dolinach wielkich rzek – w Mezopotamii, Egipcie, Dolinie Indusu i Chinach, a także wyznaczył szlaki handlowe i przyśpieszył wymianę kulturową między nimi. Po chwilowym ochłodzeniu, które przypadało na początek naszej ery kolejnym istotną zmianą klimatu, która wpłynęła na rozwój społeczności ludzi było Średniowieczne Optimum Klimatyczne (ok. 900-1300 n.e.), okres stosunkowy ciepły szczególnie w Europie. Pozwolił on na rozwój osadnictwa i rolnictwa w północnej Europie, a także na eksplorację i kolonizację nowych terenów przez Wikingów i Słowian.

Na klimat Ziemi, choć w ograniczonym stopniu, mają wpływ także wewnętrzne procesy zachodzące w Słońcu. W okresach wysokiej aktywności słonecznej (maksimum słoneczne) TSI (Całkowita Irradiacja Słoneczna) jest nieco wyższa, co oznacza więcej ciepła docierającego do Ziemi. Różnice te są jednak stosunkowo niewielkie, rzędu 0,1%. Obecna aktywność Słońca jest porównywalna, a nawet wyższa niż w przeszłości, szczególnie w ciągu ostatnich 8000 lat. W czasach Małej Epoki Lodowej (około 1300-1850) Słońce przechodziło przez okresy niskiej aktywności, takie jak Minimum Maundera (1645-1715), co miało znaczący wpływ na klimat, powodując chłodniejsze zimy w Europie i Ameryce Północnej. Jednak wpływ ten nie był globalny i różne regiony doświadczały różnych efektów klimatycznych.

Obecnie obserwujemy szybkie globalne ocieplenie, które nie jest jednak związane ani z procesami na Słońcu ani z cyklami Milankovicia.

Obecnie Słońce znajduje się w 25. cyklu słonecznym (Solar Cycle 25), który rozpoczął się w grudniu 2019 roku. Cykl ten charakteryzuje się okresami wzrastającej i malejącej aktywności słonecznej, mierzonej głównie liczbą plam słonecznych. Słońce zbliża się do szczytu swojej aktywności, znanej jako maksimum słoneczne. Według najnowszych przewidywań, maksimum słoneczne w cyklu 25 osiągniemy między końcem 2024 a początkiem 2025 roku​, po których nastąpi okres niskiej aktywności słonecznej (w latach 2030-2040). Jednak wpływ tych procesów na klimat ziemski będzie ograniczony.

Podobnie w przypadku Cykli Milankovicia. Pomimo parametrów sugerujących ochłodzenie, ich efekty nie widać. Obecnie orbita Ziemi jest bliska swojej najmniejszej ekscentryczności, co oznacza, że jest bardziej zbliżona do koła. W tym stanie, różnice sezonowe są mniej ekstremalne niż w przypadku bardziej eliptycznej orbity​. Oś Ziemi jest obecnie nachylona pod kątem około 23,4 stopnia, co jest średnią wartością między maksymalnym i minimalnym nachyleniem. Obecne nachylenie powoli zmniejsza się, co prowadzi do łagodniejszych pór roku w dłuższej perspektywie​. Obecnie precesja powoduje, że peryhelium (punkt najbliższy Słońcu) przypada na zimę na półkuli północnej, co łagodzi zimy i sprawia, że lata są mniej ekstremalne. Za około 13 000 lat te warunki się odwrócą​.

Oznacza to, że na podstawie aktualnych trendów w Cyklach Milankovicia, Ziemia powinna być w okresie bardzo powolnego ochłodzenia.

Jak widzimy aktywność Słońca i cykle Milankovicia miały kluczowy wpływ na klimat Ziemi, który z kolei kształtował warunki życia i rozwój gatunku ludzkiego od czasów plejstocenu do współczesności. Chociaż te naturalne cykle wciąż wpływają na klimat, obecnie głównym czynnikiem zmian klimatycznych są emisje gazów cieplarnianych spowodowane działalnością człowieka.