Amazonia, największy na świecie wiecznie zielony las, rozciąga się na powierzchni 5,5 miliona kilometrów kwadratowych na obszarze dziewięciu krajów. Nic więc dziwnego, że bywa niekiedy nazywana zielonymi płucami Ziemi.

Jednak jej sytuacja stopniowo się pogarsza – ma to związek głównie ze zmianami klimatycznymi oraz z postępującą wycinką, za którą w ogromnej mierze odpowiada rząd Brazylii z prezydentem Jairem Bolsonaro na czele.

Naukowcy przyjrzeli się ostatnio Amazonii, a konkretnie dotyczącym jej danym satelitarnym z ostatnich trzech dekad. Wyniki swoich badań opublikowali w magazynie 'Nature Climate Change’. Sprawdzili, w jaki sposób las deszczowy odradza się po takich zakłóceniach jak susze czy ekstremalne zjawiska pogodowe. Okazało się, że w ciągu ostatnich dwóch dekad sytuacja uległa znaczącemu pogorszeniu, bo Amazonia regeneruje się coraz wolniej i wolniej. Już dwa lata temu pisaliśmy, że naukowcy ostrzegają przed tym, że zielone płuca Ziemi zamienią się wkrótce w sawannę – za sprawą tych badań okazuje się, że może to się stać wcześniej niż myślimy.

Badacze są zdania, że obszary, które zostały dotknięte wycinką lub ekstremalnymi zjawiskami pogodowymi, utraciły już 50 proc. odporności.

A to oznacza, że punkt krytyczny jest już coraz bliżej. A gdy zostanie przekroczony – co może się wydarzyć w połowie wieku – nie będzie już odwrotu.

Konsekwencje dla zmian klimatycznych, bioróżnorodności (Amazonia jest domem dla ponad połowy gatunków roślin i zwierząt na Ziemi) i lokalnej społeczności będą gigantyczne. Wówczas w ciągu zaledwie kilkudziesięciu lat znaczna część lasu deszczowego może zostać przekształcona w sawannę, czyli zupełnie inny ekosystem. – Amazonia wychwytuje gigantyczne ilości dwutlenku węgla, a gdy zostaną one w całości uwolnione do atmosfery, przyczyni się to do wzrostu temperatur i będzie miało wpływ na globalną średnią – mówi jeden z autorów badania, Chris Boulton z University of Exeter.

Czy istnieje sposób na to, by powstrzymać ten proces? Tak, ale to nie jest takie proste. Aby Amazonia nie zmieniła się w sawannę, konieczne będzie powstrzymanie procesu deforestacji. Problem w tym, że na to się póki co nie zanosi – od czasu, gdy prezydentem Brazylii jest Jair Bolsonaro, tempo wycinki wyłącznie przyspiesza.

Zdjęcie główne: Time.com
Tekst: NS