Gdy słuchamy nagrań artystów, którzy mają za sobą wiele lat kariery muzycznej, wyraźnie możemy zauważyć, że ich głos brzmi inaczej na wczesnych płytach, a inaczej na niedawnych nagraniach. To nie tylko kwestia coraz lepszej technologii – nasz głos po prostu zmienia się z wiekiem. Odpowiadają za niego struny głosowe, znajdujące się w krtani, która umożliwia przepływ powietrza z gardła do płuc. Znajduje się tam także kilkanaście innych mięśni, które zmieniają pozycję i napięcie strun głosowych, wpływając na wydobywany przez nas dźwięk.

Przed okresem dojrzewania różnica między głosem chłopców i dziewczynek jest niewielka.

Pogłębia się, gdy zaczynają działać hormony – strukturę krtani mężczyzn zmienia jabłko Adama, a do tego ich struny głosowe osiągają długość około 16 mm. W przypadku kobiet jest to zaledwie 10 mm, do tego ich struny głosowe są o 20-30 proc. cieńsze – to dlatego kobiety mają wyższy głos. W przypadku kobiet na zmiany głosu wpływa także cykl menstruacyjny – najlepsza jakość głosu przypada na czas owulacji, bo właśnie wtedy gruczoły wytwarzają najwięcej śluzu, zapewniając strunom głosowym najwyższą funkcjonalność. Kobiety, które przyjmują pigułkę antykoncepcyjną mają najniższe wahania w jakości głosu, bo pigułka zatrzymuje owulację. Zmiany hormonalne w fazie napięcia miesiączkowego sprawiają natomiast, że struny głosowe sztywnieją i łatwiej można je uszkodzić.

Struny głosowe starzeją się, ale nie jest to aż tak zauważalne. Z wiekiem krtań staje się coraz twardsza, co sprawia, że struny głosowe są coraz mniej elastyczne – u mężczyzn ten proces rozpoczynać się może już w okolicach 30 roku życia. Mięśnie, które umożliwiają ruch strun głosowych, zaczynają zanikać, a więzadła stają się coraz mniej elastyczne. Zmniejsza się siła powietrza wydalanego z płuc, liczba gruczołów ochronnych i zdolność do kontrolowania

krtani. Na zmianę naszego głosu wpływa też styl życia – papierosy, alkohol, a nawet leki na receptę, zwłaszcza sterydy, leki rozrzedzające krew i zwiotczające mięśnie.

Osoby, które wykorzystują głos do pracy, czyli piosenkarze, nauczyciele, różnego rodzaju instruktorzy, także mogą zauważyć, że robi się on głębszy – może to mieć związek z t.zw. obrzękiem Reinkego. Warto więc zrezygnować z czynników podwyższających ryzyko i ćwiczyć głos – czytając na głos czy śpiewając wzmocni się go. Nie wszystkie zmiany da się oczywiście zahamować, ale część da się przynajmniej spowolnić.

Tekst: NS