Rudy Dom w Rudach został zaprojektowany przez Marka i Karola Wawrzyniaków ze studia toprojekt. Inspiracją dla architektów było budownictwo cystersów, oparte na zasadach ekologii i szacunku dla przyrody, bazujące na lokalnych materiałach – drewnie i cegle, którego przykłady można zobaczyć w Rudach i okolicy.

Realizacja została nominowana do nagrody Miesa van der Rohe 2019 – najważniejszej europejskiej nagrody architektonicznej (wśród nominowanych jest także Dom po Drodze pracowni KWK Promes Roberta Koniecznego, o którym mogliście już przeczytać w F5).

Budynek w formie kwadratowej, ceglanej kostki znajduje się na skraju rozległej polany. Wnętrza jednorodzinnego domu otwierają się na las.

Od zachodniej strony znajduje się taras dostępny z pokoju dziennego, jadalni i głównej sypialni. Ćwiartka południowo-wschodnia została wydrążona. Powstał zamykany dziedziniec otoczony z trzech stron ceglanymi ścianami, kryjący wjazd do garażu oraz wejście do domu.

Ćwiartkę północno-wschodnią wypchnięto do góry, tworząc poddasze pokryte ceramiczną dachówką. W tej części umiejscowiono dwie sypialnie i w pełni przeszkloną bawialnię. Pozostałe ćwiartki pokryto zielonym dachem.

Ceglane ściany pełnią nie tylko rolę konstrukcyjną, ale także estetyczną. Architekci zastosowali wariację wiązania krzyżowego, w którym dwie cegły położone obok siebie główkami na sztorc są po jednej stronie wypychane, a po drugiej wciskane w stosunku do lica ściany.

Ściany domu w Rudach wymurowano z ręcznie sortowanych cegieł odpadowych z okolicznych cegielni.

Prosty i powściągliwy budynek wyrasta z ziemi. W przyszłości linia styku z podłożem powinna się coraz bardziej zacierać, a wybarwienia powierzchni dachu i ścian scalać ze sobą. Zielony dach, który ma być pielęgnowany tylko w minimalnym zakresie, po pewnym czasie zacznie współgrać z naturalnym otoczeniem domu.

– Żyjemy w czasach, kiedy ceny sprowadzanej z odległych zakątków świata wody mineralnej dochodzą do kilkudziesięciu dolarów za butelkę. Kamienie, drewno egzotyczne i inne materiały wykończeniowe płyną kontenerami z Chin, Brazylii i Afryki. Reakcją na ten stan rzeczy jest nowa ekonomia oparta w przeważającej mierze o zasoby lokalne. Stosując rodzime materiały i tradycyjne technologie uzyskać można efekty nie gorsze niż przy użyciu najbardziej wyszukanych materiałów importowanych. Okazuje się, że taka postawa jest niezwykle spójna z postawą Cystersów, którzy zakładali swe klasztory na trudnych, podmokłych i zalesionych terenach, i czyniąc te obszary sobie owocnymi zakładali stawy rybne, sady, ogrody, budowali drogi i domy korzystając wyłącznie z miejscowych zasobów zgodnie z dewizą „módl się i pracuj” – mówią architekci Marek i Karol Wawrzyniak ze studia toprojekt.

Ta postawa została wielokrotnie doceniona. Rudy Dom w Rudach zdobył tytuł najpiękniejszego polskiego budynku mieszkalnego z cegły w konkursie Brick Award 2017, wyróżnienie w konkursie na Architekturę Roku Województwa Śląskiego, znalazł się finale Bryły Roku i reprezentował nasz kraj na wystawie Domy Jednorodzinne w Krajach Grupy Wyszehradzkiej 2017.

Źródło: toprojekt.com
Opracowanie: AB